Intussen..

En intussen gaat het andere werk ook gewoon door! Gras wordt gemaaid, schudden is eigenlijk niet eens nodig met de zon en de wind, dus harken en persen maar! De eerste oogst van zo'n 300 balen ligt inmiddels klaar!
De overkapping over de containers gaat gestaag verder, onderhoud aan machines moet gebeuren, de staanders voor de stal worden gelast, deuren en ramen worden in de containers gezet en vandaag wordt de vloer van ons huis gestort!
Eind deze week hopen Hendrik, Bert en Rijndert te arriveren, begin volgende week maken we een start met de opbouw van de stalconstructie. Wow, time flies!

Evalynn 5 jaar

Vandaag is Evalynn jarig! Vijf jaar alweer!
Een mooie zomerse dag met veel cadeautjes, taart en feest en zelfs nog een bui aan het einde van de middag. Bedankt voor de felicitaties!

Boerenbijeenkomst

Afgelopen zaterdag was een hele mooie dag. Op aandringen van ons had de gemeente (eindelijk) een bijeenkomst met de omringende boeren georganiseerd. Mede omdat vorige week opnieuw een deel van de afrastering was vernield en gestolen wilden we graag weer de lokale boeren bij elkaar hebben om een ‘wij’ gevoel te creeren in plaats een ‘zij-tegen-ons’ gevoel.

’s Morgens zijn we al vroeg met z’n allen naar Ginchi vertrokken. Daar waren de medewerkers al druk bezig met de voorbereidingen voor de bijeenkomst. Vrijdag hadden we onze eerste koe gekocht! Helaas was haar geen lang leven beschoren: zaterdagmorgen vroeg is ze geslacht. De poten waren het ontbijt van een stel aasgieren, de kop werd vol trots getoond, het vlees werd fijngesneden, de botten met aanhangend vlees in stukken gehakt en kilo’s uien gesneden voor de wot (saus bij enjerra). Het vel lag buiten met de gehakte botten erop. Maar die mooie roodbruine kleur past bij ons perfect in de famile ;-) en dus heb ik gevraagd of ze hem voor mij willen prepareren zodat hij straks als vloerkleed kan of ooit over de bank gedrapeerd kan worden. Met zo schattig de staart er nog aan...

In het dorp hebben we vervolgens 30 plastic stoelen bij een schooltje opgehaald, 5 jerrycans talla (lokale sterke drank) stonden klaar, 75 stuks enjerra en een paar kratten cola. Een paar vrouwen waren inmiddels op de compound druk in de weer met het koken van de wot met de stukken vlees erin. De stoelen heben we klaargezet in een container die weer dienst mocht doen als kantine. De containers waren leeggemaakt, voor de feestelijke sfeer was gras op de grond gestrooid en al gauw waren we klaar voor de ontvangst.

En ook hier geld het Afrikaanse (half) uurtje. Vanaf 12 uur waren ruim 60 buurboeren uitgenodigd. Geerten heeft tegen 13 uur de heren van de woreda (gemeente) opgehaald. 2 politeagenten wilden niet mee, er was geen plek meer in de auto en achterin de bak van de pick up zitten was hun te min...

Om 13 uur kwamen de eerste boeren. Handen werden geschud, begroetingen uitgewisseld en de eerste talla gedronken. Rond 14 uur waren de meeste genodigden aanwezig en begon de meeting, buiten in het gras. De mannen van de gemeente en de oudsten op een stoel, de rest in kleermakerszit in het gras.

De man van de Investment Office, Beharu, heette iedereen welkom. Twee2 oudsten spraken daarna een zegen over de meeting uit, waarop iedereen instemmend de laatste klank herhaalde.

Het aantal boeren per kebele werd geinventariseerd. Heel fijn dat van alle 4 omringende kebele’s mensen aanwezig waren. Totaal zo’n 60 boeren naast de mensen van de woreda.

Daarna legde Beharu uit wat de bedoeling van de meeting was. Hij heeft ons project uitgelegd en de problemen aangestipt.

Ook Geerten kreeg het woord. Hij heeft kort uitgelegd wie we zijn en wat we willen gaan doen en wat de boeren er aan kunnen hebben. Hij heeft er op aangedrongen dat we graag willen samenwerken met de lokale boeren en dat we willen weten wat we voor hen kunnen betekenen.

Vervolgens kwamen de boeren zelf aan het woord. M.n. de oudsten van de kebele’s hebben gepraat. Je volgt op dat moment nog helemaal niet waar het over gaat.

Twee van onze medewerkers hebben vragen beantwoord. Toen bleek dat met name de mensen van de kebele aan de andere kant van de rivier problemen hebben met de ontsluiting nu. Wij blokkeren de weg naar het dorp en de kerk. Waar ze voorheen dwars door de vallei liepen, moeten ze nu om ons land heen. We hebben afgesproken dat ze halverwege ons land over mogen steken. Achter de afrastering van het weidegedeelte, dus tussen grasland en akkerbouw in.

Applaus volgde.

Vervolgens is er een comitee opgericht met 2 afgevaardigden per kebele en wij erbij uiteraard. Als er dingen spelen kan dat via dat comitee geregeld worden.

Daarna spraken nog wat oudsten zegens uit, waarvan we achteraf begrepen dat ze ons zegenden.

“Mogen de kinderen voorspoedig opgroeien” Waarachteraan iedereen humde: “voorspoedig opgroeien”

“Mag de opbrengst van het land gezegend worden”.. “gezegend worden”

Iedereen gaf elkaar een hand, de handen gingen gezamelijk omhoog en deze zegenbeden werden als beloften door de hele gemeenschap uitgesproken. Ontroerend, een heel mooi moment.

Vervolgens aten we gezamlijk de koe op, onder het genot van een beker talla of cola.

De kinderen vonden de paar paarden waarop sommigenge komen waren wel interessant en jawel hoor, de mannen tilden de kinderen erop en ze mochten een rondje rijden.

Veel blije gezichten, veel handen geschud en “Gaalaatoomaa” (Bedankt) en “Nagaan” (Tot ziens) gezegd. Een dag om dankbaar voor te zijn!

Auto ophalen

Vandaag was weer zo’n dag: van te voren heb je geen idee hoe die verlopen gaat. Niet omdat je de toekomst niet weet, want die weet je nooit, maar omdat je dingen gaat doen die heel anders zijn dan normaal.

Gisteren zei Geerten: “Morgen kan de auto opgehaald worden bij de douane. Maar ik wil eigenlijk naar het land, wil jij hem ophalen?” Lijkt een simpele vraag, het antwoord kan ook heel simpel zijn: “Ja, natuurlijk.” Maar zo natuurlijk is dat voor mij niet hoor. Het  betekend namelijk dat ik naar de andere kant van Addis moet zien te komen. Dat kan al liftend of met openbaar vervoer. En al liftend in m’n eentje als blanke vrouw, dat vind ik nog niet een super idee. Ik kan natuurlijk Sem meenemen, die heeft wel school maar is toch nog maar 3,5... Maar waarom pak ik niet gewoon de bus? Dat doet iedereen toch hier? Tja.. dat is iets waar ik niet echt zin in heb. Over een stuk van een half uur met de auto doe je waarschijnlijk 2 uur... zeker ’s morgens vroeg. Vanaf Burayu hier naar Asko, daar overstappen naar Piazza (met lange wachtrijen), van Piazza naar Saris Abo, dan de bus naar Kality en bij de Customs eruit. Maar het lijkt de best option. Dus na het ontbijt stap ik vol goeie moed de poort uit, de cobblestones op, de weg omhooglopend naar het asfalt. Maar alle minibusjes die ik aan zie komen, rijden met dezelfde vaart voorbij: vol. Een stukje verderop staan een paar politieagenten. Die komen al snel vragen waar ik heen wil. En binnen een paar minuten houden ze een personenauto aan met de vraag of hij die blanke dame een eind in de goeie richting kan brengen. Hij spreekt een paar woorden Engels, ik een paar Amhaars, en blij rij ik de wachtenden op de bus naar Piazza in Asko voorbij... Helemaal naar Piazza brengen kan hij mij niet, daar heeft hij niet genoeg brandstof voor, maar een stuk die kant op wel. Fijn!

Even later staan we in de file. Stap er maar uit zegt hij, en zoek maar een bus naar Piazza. Bedankt zover! Ik loop langs de file op, dat gaat een stuk sneller! Ik vraag een paar keer welke kant ik op moet richting Piazza. Als het verkeer weer begint te rijden stopt er een busje naast me. 3 kerels erin. Waar moet je heen en wil je meerijden? Ehm... wil ik dat? Is dat vertrouwd? Laat ik de gok maar wagen. Hard rijden doen ze niet omdat het toch druk ik, ik kan er altijd halverwege uitspringen als ik het niet vertrouw ;-( Uiteraard volgt er een spervuur van vragen onderweg. ‘Waar kom je vandaan?’ ‘Wat doe je hier?’ ’Ben je getrouwd?’ En ook al ben ik dan m’n trouwring kwijtgeraakt ergens in een zwembad in Ethiopie, de vervangende neppe doet vandaag weer z’n dienst! En als ik vertel dat ik ook nog 3 kinderen heb, taaien ze af. Behalve die ene opmerking: ‘Als je gescheiden ben, bel je je maar. Ik wil graag een Hollandse vrouw.’ Unduh!! M’n telefoonnummer heeft ie niet gekregen, ook al baalde hij daar flink van. ‘I’m your brother!’ So what! Maar ze brengen mij veilig naar Piazza en wijzen de minibus aan waarmee ik naar Saris kan.

Natuurlijk zit er weer iemand naast me die erg geinteresseerd is waar ik vandaan kom, wat ik in Ethiopie doe. Hij wil graag samenwerken met buitenlanders, ik ben van harte welkom in z’n medical clinic in Saris en misschien dat ik m’n telefoonnummer wil geven zodat hij contact kan opnemen? Nee dus. Hij heeft daarna geen woord meer gezegd ;-) (maar wel de bus naar Kality gewezen).

Eenmaal aangekomen bij de Customs moesten daar nog de nodige papieren getekend worden zodat de auto van de compound af mocht. Maar dat regelde Beka gelukkig. Een papier achter de voorruit was m’n vervangende kenteken, de verzekeringspapieren kreeg ik ook mee. En zo tufte ik een paar uur later blij en tevreden in een superfijne auto Addis weer door, op weg naar huis. Slechts één keer controle door een agent: ‘Waar is je rijbewijs? En waarom heb je geen kentekenplaten?’ M’n rijbewijs kon ik laten zien, het vervangende papier ook en meneer was tevreden. Toen Beka belde of alles goed ging en ik zei dat ik al thuis was, was z’n reactie: ‘Nu al?’ Ja, een auto hebben heeft zo z’n voordelen boven OV! 

Nieuw post adres

We hebben sinds kort een eigen postbus in Ginchi! Wat een service he: vandaag belde mevrouw dat er post aangekomen was.

Maar post kan dus in het vervolg naar (2-3 weken):

GrazeLand Farm Agro Industry PLC
Attn. Family Wassink
West Shoa Zone
Dendi Woreda
Ginchi P.O. Box 97
Ginchi
ETHIOPIA

Zon, Zweet en Film

Ja, de regentijd is nu echt al een paar weken verleden tijd. Heerlijk, elke morgen de zon om 6 uur, een strakblauwe lucht en met de koffie opwarmen in de zon. Het land droogt heel snel op. Waar het begin oktober echt nog te nat was om met de trekker het land op te gaan, staan nu de barsten al weer in de klei. Niet dat het té droog is, de bovenste 2 cm is droog, daaronder nog mooi nat. Het ploegen is daarom ook weer verder gegaan. En de eerste graankorrels zitten in de grond. Ons plan was om lucerne en gras te zaaien, maar omdat de container met beregeningsmateriaal nog onderweg is, nemen we het risico niet om dit geimporteerde dure zaad te verspillen en dus zaaien we lokale gerst in. Dat kunnen we hopenlijk ook prima maaien over een poosje en zo bouwen we toch een voedselvoorraad op. Een deel van het land is inmiddels afgezet met prikkeldraad. Daar kunnen nu dus geen lokale koeien meer grazen en het lokale gras groeit al aardig door. Nog even en we kunnen dat ook gaan maaien. In de container zit een balenpers, dus hopenlijk zien jullie over een poosje foto’s van de eerste geperste baaltjes hooi op Sendaba!

Vorige week hebben we bezoek gehad: broer Lambert deed met 3 vrienden een paar dagen Ethiopie aan. Erg gezellig en heel gek vertrouwd om ze een paar dagen op het erf te hebben. Net zo gewoon voelde het om ze na 2 dagen de poort uit te zien stappen en met een armzwaai afscheid te zien nemen. Lopen zo je dagelijkse leventje weer uit...  

Vorige week hadden we via Harry een filmploeg op bezoek. Eline Flipse, een Nederlandse die in Frankrijk woont, is bezig met een documentaire voor de IKON (voorjaar 2015 geplande uitzending). Zij maakt een film over onwikkelingswerk. Naast beelden van de oude aanpak (charity, geld geven) wil ze  nu ook de nieuwe aanpak (business based) in beeld brengen. Vandaar dat ze op bezoek kwam met haar camera- en geluidsman om vast te leggen hoe we zo’n business opzetten. Ze heeft de kids op school gefilmd (want hoe doe je onderwijs daar dan?), de gang van zaken op GrazeLand Farm (landwerk, medewerkers, overleg, uitbetalen, enz.) en hoopten de gang naar de rechtbank te kunnen filmen. Een van onze buurboeren claimt een stuk grond wat wij van de overheid toegewezen hebben gekregen m.b.v. GPS-coordinaten. Dus wij hadden netjes alle documenten klaargemaakt en waren met toch wel een beetje spanning naar Ambo gereden. Maar de rechter had een training en kwam dus niet opdagen... tja, dan verdaag je het toch gewoon weer zes weken? Afrika he..

Intussen gaan we op Sendaba lekker door. De gaten voor de voetplaten voor de stalconstructie worden gegraven en gestort, de bewapening op de vloer word gemaakt (nee, betonmatten zijn hier niet, je koopt stukken staaldraad van 10 of 12 meter, knipt ze op maat, legt ze kruisgewijs over elkaar heen en knoopt ze vast met ijzerdraad), daar zijn 2 medewerkers al bijna 2 weken mee bezig. Een lasser is bezig met het maken van kozijnen en deuren voor de containers. Hij komt ze binnenkort erin maken. Zo bouwen we 3 in een U geplaatste transportcontainers om tot kantoor, sanitaire ruimte, Farm Business Center en keuken. Daaroverheen komt een groot ovaal rieten dak, een klus van een maand of 4 waarvoor een aannemer pas getekend heeft. Onder de overkapping zetten we dan wat picknicktafels neer en a la, je hebt een kantine. Als de deuren en ramen  in de containers zitten kunnen we de containers gaan bewerken: schuren, plamuren, lassen her en der, wandjes erin maken, schilderen van binnen en van buiten, inrichting erin. En dan kan Metii haar huidige ‘keuken’ verhuizen. En de jongens hoeven niet meer te eten op een stapel planken in de container, maar ze kunnen genieten van de frisse lucht ónder de overkapping.

Het hout voor die overkapping komt van de heuvel vlakbij. Vorige week vrijdag in de herstvakantie (voorjaarsvakantie voor ons!) was ik met Dianne en de kids mee naar het land. Geerten dacht dat ik dat hout wel mooi kon gaan halen. 2 mannen hadden bomen daar gekapt en het lag klaar om opgehaald te worden. Kom op, Marleen, dat kun je! Met de trekker en de kieper met de medewerkers (en Dianne) erin, op naar die heuvel daarginds. Ahum.. ik heb ooit trekker gereden toen ik op de HAS zat, maar hoe lang is dat geleden? Ach.. je kunt toch ook autorijden? Dit is hetzelfde, alleen wat groter. Dit is vooruit, dit is achteruit, dit is de rem en de koppeling, schakelen doe je zo. Doe rustig aan, dan komt het goed. Wij door de velden naar boven. Dat ging nog redelijk. Wat hotsen en botsen, maar we kwamen er. Netjes de trekker en aanhanger gekeerd zodat het inladen makkelijker ging en de jongens gingen aan het werk. Eucalyptuspalen van minstens 8 m lang, want het dak moet flink groot. Dat de kieper maar 4 m is en dat de rest dus oversteekt, doet er niet toe. Na zo’n 2 uur laden waren dan alle palen verzameld en geladen. Toen de terugreis... Een klein delletje konden we op de heenweg nog halen. Maar nu kwam de trekker er wel doorheen, maar de kieper niet. En even achteruit rijden kon dus niet, want dan prikten de geladen stammen de grond in! Een dot gas, een paar keer proberen.. geen effect. Dan met de pikhouwelen de grond voor de wielen van de kieper wat vlak maken... en nog eens proberen. Weet ik veel dat er ook 4 wheel drive op zit... en hoe ik dat inschakelen moet.. Bereik om Geerten te bellen had ik niet, maar het liep inmiddels rond 6 uur. De zon ging weg en het werd koud. De kinderen waren het zat, ik was het zat en zowaar, Geerten kwam er lopend aan. Hij op de trekker, de 4WD aan, een andere versnelling en whoem, daar gingen we. Eruit! Even later een onverwachte natte ondergrond. Vast! Achteruit proberen.. we hoorden palen knappen. O nee, iedereen van de kar af, wielen wat uitgraven, weer proberen en jawel, we schoten los. Maar een deel van de lading was door het achteruit rijden in de modder gespietst en bleef daar zitten, een deel van de lading mee uit de kar trekkend. Zucht. Weer inladen. Jongens in de voorlader voor extra druk op de voorwielen. En ja hoor, we kwamen thuis. Het was inmiddels wel donker, maar we hadden het gered. Het leuke is, dat als de jongens iets moeilijk vinden of ze een oppepper nodig hebben, ze samen gaan zingen. Eén zet in, de rest antwoord. Prachtig! En zo kwamen we zingend op de compound aan. Samen sterk!